کد مطلب:30781 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:24

گنجینه پرسمان » اعتقادات

راه برائت ذمه ظلم به ديگري چيست؟

ظلم به ديگري ظلم مالي است و يا ظلم عرضي مظالم مالي اصطلاحاً به اموال و بدهي هايي گفته ميشود كه انسان از روي ظلم و بي عدالتي و غير شرعي از قبيل دزدي و غصب و كم فروشي و خيانت و امثال اينها از بندگان خدا گرفته و نپرداخته و حكم شرعي اين است كه اگر صاحب آن را ميشناسد، بايد عين اموال را به آنها بدهد و اگر عين، تلف و مصرف شده، بايد مثل يا قيمت آنها را بپردازد و اگر صاحب آنها را نميشناسد و معلوم نيستند، اين اموال و بدهيها، حتي اگر در ذمّه شخص باشد. از مصاديق مجهول المالك ميشود. ضمناً آن چه از ماشينهاي عمومي يا در مغازهها يا در مسافر خانه و امثال آن جا ميماند و پول اضافي كه اشتباهاً به انسان داده ميشود يا خسارتي كه انسان به ديگري وارد كرده، مثلاً ضرر مالي يا بدني كه موجب ديه شده و جبران نكرده و آن چه از اين قبيل امور است، همه دين است كه اگر طرف را ميشناسد، واجب است به هر نحو او را راضي كند و اگر او را نميشناسد، بايد پس از يأس از شناسايي صاحب آن، به عنوان مجهول المالك و مظالم عباد به فقير غير سيد صدقه داده شود، و هم چنين كليه حقوقي مالي كه انسان به ديگران مديون شده، مثل خرج و نفقه زن واجرت كارگر و حتي كتك زدن به كودك خود كه موجب ديه شده باشد و دست رسي به آنها يا ورثه آنان ندارد يا نميتواند آنها را شناسايي كند، در تمام اين موارد واجب است به مقدار يقيني به عنوان مجهول المالك و مظالم عباد به فقير غير سيد صدقه بدهند و خود را بري الذمّه كنند.(1)

ور در مورد مظالم عرض مانند غيبت ديگران واجب است توبه واستغفار شود تا روح و روان از آلودگي به گناه پاك گردد.(2)

پي نوشتها

1. آيت اللَّه فاضل لنكراني، استفتائات، ج 2، ص سؤال 941.

2. امام خميني، استفتائات، ج 2، گناهان كبيره، سؤال 15 و 16.